تداوم سلامت با کار متعادل - وبلاگ تجارت

به گزارش وبلاگ تجارت، خاصیت اساسی حرفه و شغل نه در افراط و تفریط، بلکه در اعتدال است. کار متعادل، نیازهای مادی و معنوی فرد را برای تداوم سلامت تأمین می نماید.

افراط کار، تفریط در سلامت است. در این افراط و اعتیاد، مهم ترین فاکتور انتخاب و توفیق شغل، یعنی انگیزه و رضایت شغلی را از دست می دهیم. سلامت وابسته به کام یابی است، و قسمت اعظم آن، خود بسایی و توفیق شغلی است، و شرط نخست آن نیز، خرسندی از شغل مکتسب است.

کار، گاهی موجب فرسودگی و ضعف و سستی می شود، علت آن خستگی و کار سنگین و بیش از طاقت است. فرسودگی کارکرد منفی افراط در کار است. در جنون کاذب کار، ما به این علت که جسم و روح را فرسوده میکنیم، استرس و تنش های شغلی را چند برابر می کنیم. تصور عمومی بر این است، که کسانی مثل کارگران ساختمانی، آهنگران و کارگران معدن، به علت فعالیت زیادتر سالم ترند. اما واقعیت این است که این دسته از شاغلین، جسم را، و به تبع آن روح را فرسوده اند و از طریق فرسودگی روح نمی توانند جوابگوی تنش های روزمره باشند و طبیعتا سلامت خویش را تا حد زیادی از دست می دهند.

راحتی و آسایش موجد و منشأ واقعی کارهاست، پس از مدتی کار و تلاش، راحتی و آرامش دیگر بار به تن نیرو می دهد و بزرگ ترین چشمه طبیعی تجدید قوا برای ما استراحت است. تأسف اینکه بسکمک از شاغلین به آن علت که انگیزه های مدیریتی و فرامدیریتی بالایی برای تداوم کار دارند، مثل حق اضافه کاری یا نظارت مداوم کارفرما نمی توانند جلو خستگی روحی و کوفتگی عضلانی را بگیرند. اینان از این نظر که هنگام کار به مغز خویش بیش از میزان فشار می آورند و مشت ها را بسته و گره، و ابروان را درهم می نمایند، و به ناراحتی می نشینند یا می ایستند، بیشک اعصاب خویش را خسته و فرسوده ساخته و نمی توانند آرامش و مداومت را نگاه دارند.

خاصیت اساسی حرفه و شغل نه در افراط و تفریط، بلکه در اعتدال است. کار متعادل، نیازهای مادی و معنوی فرد را برای تداوم سلامت تأمین می نماید. افراد اگر از کار و حرفه شان انتظارهای مادی داشته باشند، از طریق آن درآمدی کسب می نمایند و نیازها را برای دسترسی به تغذیه و مسکن، و به منظور سلامت و امنیت روحی تأمین می نمایند و اگر اهدافی روانی - اجتماعی (خدمت به جامعه) داشته باشند، می توانند نیازهای معنوی را که همان آرامش ارتباطی است به دست آورند.

به هر حال امنیت، شرط سلامت است که می توان از طریق اعتدال شغلی به آن رسید. امنیت از دیدگاهی به معنای کارکردن روی شغل مطمئنی که بر اثر یک تصادف حادثه از بین نخواهد رفت، نیز می باشد. برای کسانی که انگیزه های مدبرانهای برای کار دارند، پشت کار به معنای اعتدال در حرکت مالی و شغل است. هوشمندی یکی از شیوه های امنیت و کام یابی در شغل است، اما بیش از اینکه هوشمندی مرد را به انجام کار قادر سازد، پشت کار او را متبحر و پیروز میکند. پشتکار - نه در معنای پرکاری، بلکه به معنای تداوم کار و تقویت انگیزه و هدف - عاملی برای رضایت حرفه ای و پرهیز از بیگانگی شغلی است.

شغل مناسب برای سلامت روح و روان مفهوم ویژه ای دارد. کار به معنای داشتن علتی برای زندگی است، و کار متعادل این علت را برای ما قوی تر میکند. خصوصا در دنیای متغیر امروز، که از یک سو ماهیت کار و حرفه در حال تغییر و دگرگونی است، و از سوی دیگر سلامت معنوی در خطر افتاده است، کار وسیله خوبی برای مبارزه با مسائل و فشارهای روانی است، تنها به این علت که کار می تواند امید به زندگی را به گونه ای نظری و عملی افزایش دهد.

روابط انسانی در اشتغال و کار، یکی از ورافزایش امید در زندگی است. سلامت جامعه و فرد بستگی به این دارد که نقش های اجتماعی با هم هم آهنگ باشد. در نظام تقسیم کار امروز که متغیرها، مشاغل گوناگون و عدیده ای را پدید آورده اند، افراد در نقش های حرفه ای خود با یکدیگر روابط انسانی برقرار مینمایند، به یکدیگر کمک مادی و معنوی می نمایند، همبستگی آلی را ممکن می سازند و با این هم بستگی به سلامت یکدیگر کمک می رسانند. هر چه میدان و دایره همکاری و هم بستگی بزرگ تر شود، در قبال آن پیشرفت و آسایش کار و زندگی بهتر خواهد بود.

تعلق، استحکام بخش و امیدوارنماینده است. در تعلق، فرد، به علت داشتن علتی برای ارتباط، علتی برای زندگی دارد. هنگام کار، فرد تعلق به واحدی اجتماعی داشته و احساس می نماید جزیی از گروه است. در این تعلق و هم بستگی شخص می تواند از طریق کارش به دیگران خدمت نموده و معتقد شود که زندگی اش اهمیت دارد. از منظر جامعه شناختی، همنوایی (conformity) بر خلاف کردار انحصارگرانه (Monopolistic Practice) به عضو گروه شناخت و امید می بخشد، و کار جمعی به علت تقسیم کار ارگانیک بین الاجزایی، این همنوایی و همانندی را توسعه می دهد. از نظر جامعه شناسی، کار وسیله ارتباط با خانواده، جامعه و همانندی با گروه است.

در کلی ترین تقسیم بندی، کارها به دو دسته فکری و جسمی تقسیم می شوند. برای سلامت، کارهای جسمی پیشنهاد می شود. گر چه در آینده ای نزدیک، جسمانی بودن کارها ماهیت کار را از دست می دهد، ولی می توان در خلال کار حرکت کرد. بعد از یک ساعت کار، برای دو تا سه دقیقه از پشت میز بلند شد . اگر ارباب رجوع یا میزهای کنفرانس اجازه دهد یا ابزار را بر زمین گذاشت، و با نرمش و حرکتی کوتاه خستگی روحی را کاست، و یا قبلا زمینه تقویت جسمی و روحی را برای استقامت بیشتر در کار فراهم ساخت.

گر چه امروزه مقوله اشتغال در نظام مالی ۔ خصوصا در اقتصاد جهانی شده - اجازه چندانی برای انتخاب شغل به ما نمی دهد، اگر زمینه ها و فرصت هایی وجود داشته باشد، انتخاب مشاغل پرتحرک و جسمانی، مزیت های بیشتری برای سلامت و تندرستی دارد. یک روانشناس عقیده دارد: چنانچه شخص بخواهد از نظر روانی سالم باشد، کار فعالیتی ضرورت دارد. کار به مثابه ورزش های سبک، تمام اعضا را به حرکت وامیدارد، و ورزیدگی یکنواختی پدید می آورد و موجب نرمی و چالاکی و تسریع گردش خون و تنفس و نشاط می شود.

منبع: رمز سلامت و طول عمر، حسین حسنی، صص157-153، مؤسسه بوستان کتاب، قم، چاپ اول، 1391

منبع: راسخون